گروه بین‌الملل مشرق- فابیوس، سیاستمدار 69 ساله فرانسوی چهارشنبه از استعفای خود خبر داد تا به پیشنهاد رئیس‌جمهور اولاند،‌ رئیس شورای قانون اساسی فرانسه شود. بازار شایعات در مورد استعفای او تا جلسه هفته گذشته هیأت دولت فرانسه ادامه داشت تا اینکه او در کاخ الیزه، برابر خبرنگاران ایستاد و در مورد احتمال استعفای خود گفت:«بله».

فابیوس البته از دوران وزارت خود راضی است. او در مصاحبه با شبکه تلویزیونی iTélé گفت:«من اینجا را خیلی دوست داشتم و به نظرم به خوبی انجام وظیفه کردم». او چند روز دیگر باید در پارلمان فرانسه به عنوان نامزد ریاست شورای قانون اساسی سخن بگوید، شورایی که مسئولیت اصلی آن تطبیق قوانین مجلس با قانون اساسی است.

فابیوس که اوایل دهه 1980 میلادی نخست‌وزیر فرانسوا میتران بود، اکنون در دوران وزارت خود دست کم برابر دو چالش اصلی به بن‌بست رسید و مجبور به ترک دولت شد. اول اینکه در دولت‌های فرانسه، رؤسای جمهوری نقش تعیین‌کننده‌ای در سیاستی خارجی دارند و همواره فشار زیادی بر آنها وجود دارد که هم از خودی می‌خورند و هم از رقیب. اما این همه مطلب نیست.



فابیوس همزمان با اعلام استعفایش، انتقاد کم‌سابقه‌ای را نسبت به سیاست‌های آمریکا در سوریه مطرح کرد. وی گفت:«ابهام‌هایی در قضیه سوریه وجود دارد، حتی در میان ائتلاف». منظور او ائتلاف دول غربی برای جنگ هوایی در سوریه بود. وی ادامه داد «قصد ندارم آنچه در مورد رهبر اصلی ائتلاف گفته‌ام را تکرار کنم اما به نظر نمی‌رسد که تعهد مستحکمی در آنجا وجود داشته باشد». منظور فابیوس از آنجا،‌ واشنگتن بود. وی سپس صریحاً از اوباما نام برد و گفت «بعید می‌دانم نزدیک‌شدن اوباما به پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش او را برای اقدام جدی در حدی که وزیر خارجه‌اش می‌گوید،‌ تحت فشار قرار دهد. صحبت‌ها خوب است اما در عمل چیز متفاوتی می‌بینیم،‌ به گونه‌ای که برای ایرانیان و روس‌ها هم محرز شده است».

با قطعی‌شدن استعفای فابیوس، بحث بر سر جانشین او افزایش یافت. ابتدا حرف و حدیث‌ها در مورد سگولن رویال، وزیر محیط زیست و شریک سابق زندگی فرانسوا بود و برای او 4 فرزند آورد. اما اولاند فرصت نداد و کمتر از 48 ساعت از اعلام استعفای فابیوس،‌ نام ژان‌مارک آیرول را مطرح کرد، فردی که از سال 2012 تا 2014 میلادی،‌ اولین نخست‌وزیر اولاند بود،‌ و به جز چند سال تدریس زبان آلمانی در دبیرستان‌های فرانسه،‌ تجربه دیگری در سیاست خارجی ندارد. آمدن او را که از متحدان اصلی اولاند در حزب سوسیالیست به شمار می‌رود می‌توان به معنای تلاش اولاند برای در دست‌گرفتن سیاست خارجی فرانسه دانست.

آیرول که هم‌اکنون 66 سال دارد، بیش از 20 سال شهردار نانت بوده و همزمان با شهرداری، رئیس فراکسیون سوسیالیست‌ها در مجمع ملی فرانسه از سال 1997 تا 2012 میلادی بوده، تاریخی که به نخست‌وزیری رسید. آیرول در مارس 2014 پس از شکست حزب سوسیالیست در انتخابات شهرداری‌های فرانسه، قربانی ترمیم کابینه اولاند برای جبران شکست، حزب شد. بازگشت او که آشنایی خوبی با فرهنگ و زبان آلمانی دارد، شاید به حل بحران‌های اروپا در حوزه‌هایی چون اقتصاد، مهاجرت با همکاری آلمان مرتبط باشد. آلمان و فرانسه، دو عضو اصلی و تعیین‌کننده در اتحادیه اروپا هستند.


تغییرات کابینه به فابیوس محدود نمی‌شود

پنج‌شنبه شب رئیس‌جمهور سوسیالیست فرانسه در مصاحبه نیم‌ساعته که از دو شبکه اصلی فرانسه یعنی TF1 و France 2 پخش شد، اعلام کرد که در فکر ترمیم کابینه خود است و تغییرات بیشتر در وزرای مانوئل والز نخست‌وزیر جدی شده است. ظاهراً اولاند می‌خواهد از سایر جریان‌های سیاسی نیز کمک بگیرد، به ویژه حزب سبزها که علی‌رغم دیدگاه‌های نزدیک به سوسیالیست‌ها، از سال 2014 به دلیل اختلاف نظر با اولاند از کابینه حذف شدند.

اولاند، ایمانوئل کاس رئیس بزرگترین حزب سبزها در فرانسه یعنی E.E.L.V را به وزارت مسکن گماشته است. رئیس‌جمهور فرانسه از تغییر وزیر فرهنگ نیز پرده برداشت و مشاور فرهنگی خود،‌ آدری آزولی را جانشین فلور پلرین کرد. پلرین، وزیر پیشین، متولد کره جنوبی بود. شاید تغییر او از تبعات افزایش محبوبیت جبهه ملی در انتخابات اخیر باشد.

یکی از مشاوران او از تشکیل «کابینه جنگ» سخن گفته،‌ البته جنگ با دو حزب شاخص دیگر فرانسه،‌ جمهوری‌خواهان و جبهه ملی. اولاند برای این کار به فکر اتحاد مجدد با سبزها افتاده تا او را در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری تنها نگذارند اما شواهد نشان می‌‌دهد این سیاست ممکن است عملی نشود. هنوز چیزی نگذشته، حزب E.E.L.V در بیانیه‌ای حمایت خود را از اولاند در انتخابات آتی برداشت و بلافاصله ژان لوک مِلانشون نامزدی خود را از هم‌اکنون در انتخابات ریاست‌جمهوری 2017 میلادی اعلام کرد. او سال 2008 میلادی از حزب سوسیالیست جدا شده و حزب چپ را راه‌‌اندازی کرد. به نظر می‌رسد احزاب چپگرا در فرانسه دریافته‌اند که اولاند به یک مهره سوخته تبدیل شده است.

اولاند آخرین قلاب خود را برای جذب سبزها به آب انداخت و در مصاحبه پنج‌شنبه شب، خبر از برگزاری یک همه‌پرسی در فرانسه پیرامون تداوم اجرای پروژه فرودگاه در نزدیکی نانت خبر داد، پروژه‌ای که یکی از محورهای درگیری دولت با طرفداران محیط زیست شده به گونه‌ای که فعالان مدنی را به اشغال بخش‌هایی از مکان اجرای پروژه واداشته است. اگر چه اولاند بلافاصله شایعات در مورد معامله با سبزها برای بازگشت به دولت در قبال انجام همه‌پرسی پیرامون فرودگاه نانت را رد کرد، اما بعید است افکار عمومی به همین راحتی تکذیبیه او را تصدیق کند.

گفته می‌شد مانوئل ماکرون، وزیر اقتصاد فرانسه که اظهارات او چندی پیش در مورد اصلاحات قانون اساسی (پیشنهادی اولاند به مجلسین) برای ایجاد امکان سلب ملیت فرانسوی از مرتکبین جرائم تروریستی جنجال‌برانگیز شد، مغضوب اولاند شود، اما ظاهراً جانشین بهتری برای تداوم سیاست‌های بازار آزاد وجود نداشته است. اولاند در سخنان پنجشنبه‌شب خود از او دفاع کرد و گفت «او ویژگی‌های خود را دارد و رزومه او با شما خبرنگاران سیاسی فرق می‌کند. من افراد نابغه در کابینه را به دیگرانی که از بیرون نظر می‌دهند و فقط از این یک کار لذت می‌برند، ترجیح می‌دهم. ماکرون برنامه‌های جدیدی شروع کرده و اوست که می‌تواند این برنامه‌ها را ادامه دهد».

اولاند همچنین در مورد نظر مخالف آیرول و رهبران احزاب سبز در مورد اصلاحات پیشنهادی او در قانون اساسی، گفت نمی‌خواهد مانند فرماندهان نظامی عمل کرده و زیردستان خود را به دلیل دیدگا‌ه‌های سابق‌شان تنبیه کند، «البته وقتی که وارد دولت می‌شوند،‌ انتظار می‌رود از تصمیمات دولت تبعیت کنند». اولاند نهایتاً تأکید کرد که تغییرات کابینه به معنای تغییر اولویت‌های دولت او یعنی امنیت، اشتغال‌زایی و محیط زیست نیست.

نخست‌وزیر والز نیز در سخنانی پیرامون احتمال تغییر او در تجدید سازمان کابینه گفت تا سال 2017 و انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری،‌ نخست‌وزیر خواهد ماند و برای افزایش اشتغال و امنیت داخلی تلاش خواهد کرد.


منابع: